Het MRK beschikt over een prachtige kruidentuin, een oase begrensd door museum- en kloosterbebouwing, een hortus conclusus omsloten door een monumentale achttiende-eewse muur. Met bijdragen van kunstenaars en architecten, met miniaturen in middeleeuwse handschriften, rondleiding en excursies naar de kloostertuinen van de franciscanen van Megen en de kapucijnen van Velp wordt deze zomer aandacht geschonken aan dit bijzondere onderdeel van het museum.
Kruidentuin museum
Achtergrond
hortus conclusus is een gelaagd begrip. Het staat letterlijk voor omsloten tuin of besloten hof. Maar behalve naar de relatie natuur – cultuur – architectuur verwijst hortus conclusus naar het klooster en haar bewoners. Het begrip, ontleend aan het Bijbelboek het Hooglied, wordt geassocieerd met Maria, reinheid en met het mystieke huwelijk van kloosterzusters met hun hemelse bruidegom, Christus.
maquette van Furkan Köse
Expositie
De tentoonstelling heeft een brede invalshoek. Middeleeuw- se handschriften met voorstellingen van de hortus conclusus worden geconfronteerd met werk van hedendaagse kunstenaars.
Zo presenteert Rinke Nijburg een reeks van twaalf halve bollen of lenzen, waarin wordt ingezoomd op de micro-scopische details in de besloten tuin, op een ongekende wereld van stilte en betovering. Gerda Ten Thije maakt mobiele tuinkassen, waarin zij plantensoorten plaatst die met uitsterving bedreigd worden. PJ Roggeband en Hans van Lunteren draaien in hun homo hortus conclusus het perspectief om. De bezoeker en het centrale, monumentale Elisabethbeeld in de tuin worden ‘ingekleed’ als een omsloten tuin. Het is de natuur die de mens en diens cultuur ‘ommuurt’, afschermt, groen kleurt.
De veelzijdigheid van het thema spreekt ook uit het ontwerp van de Islamitische begraafplaats & Moskee van architect Furkan Köse. Met dit ontwerp, geïnspireerd op de hortus conclusus, won hij in 2005 de Archiprix voor het beste afstudeerproject. Kiest Köse nadrukkelijk voor een omsloten tuin-begraafplaats, Ard Hoksbergen, die vorig jaar de Archiprix won, breekt met zijn kartuizerklooster voor het Twentse Tubbergen de gesloten vorm open. In zijn ontwerp heeft hij maar één muur opgenomen en de achterkant van het complex opengesteld voor het bos. Opnieuw, maar telkens anders wordt de vraag gesteld: wat willen we beschermen, de natuur of de cultuur, en waar leggen wij de scheidslijn, de ‘muur’?
maquette van Furkan Köse
Deelnemende kunstenaars-architecten
Gerda Ten Thije, Rinke Nijburg, PJ Roggeband & Hans van Lunteren, Furkan Köse, Ard Hoksbergen, Persijn Broersen & Margit Lukács, Mai van Oers.
Bezoek aan kloostertuinen
In de maanden juni-augustus vinden er op de zaterdagen geregeld excursies plaats naar de kloostertuinen van de franciscanen te Megen en de kapucijnen te Velp (bij Grave).
De tuin van de franciscanen van Megen kan ook op vrijdagen en zaterdagen bezocht worden, zie: www.hofvanlof.nl/agenda.htm
Voor de kapucijnen van Velp, zie: bijdekapucijnen.nl
Lezing
Op zondag 16 juni, 14.00 uur, geeft landschaparchitect Rob Aben een lezing over de hortus conclusus. Aben is een van de auteurs van De omsloten tuin. Rotterdam 1998, een veel gelezen en geprezen boek dat het onderwerp in de belangstelling van architecten en kunstenaars bracht.
Educatie
Het kruidenvrouwtje Het kruidenvrouwtje is een project voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Aan de hand van een waaier met opdrachten en een doekaart gaan de kinderen op verkenning naar belevenissen van het kruidenvrouwtje in de kruidentuin van het museum.