Een bijzonder pronkstuk is in Krona geland. De meteoriet van Uden, die wel 4,6 miljard jaar oud is, is na 180 jaar weer tijdelijk terug in Uden. De ruimtesteen is vanaf 10 februari 2021 te bewonderen in de nieuwe tentoonstelling De Meteoriet van Uden - over meteorieten en hemelverschijnselen in de kunst. Naast deze zeldzame ruimtesteen pronken nog ruim 5 (fragmenten van) meteorieten van Nederland tot Afrika, materialen die ontstaan zijn tijdens de inslag van een meteoriet en andere hemelverschijnselen. Ook zijn er diverse historische kunstwerken te zien, geïnspireerd op deze indrukwekkende fenomenen, zoals de ster van Bethlehem in de Aanbidding van de koningen (ong. 1520-1525) van de ‘Meester van 1518’ of de apocalyps in de Scène uit de Apocalyps (ong. 1958) van Egbert Dekkers.
Scène uit de Apocalyps, Egbert Dekkers, ca. 1958
De Udense meteoriet is zeldzaam
Wie heeft er nog nooit een gezien: een vallende ster oftewel een meteoor? Wanneer een vallende ster de aarde bereikt, wordt hij een meteoriet genoemd. De meeste ruimtestenen halen de aarde niet, belanden in één van de vele wateren die onze aarde rijk is of zijn niet vindbaar. Want als ze al de grond raken met hun verwoestende snelheid dan spatten ze vaak uiteen. In Nederland zijn tot nu toe zes officieel bevestigde meteorieten gevonden. Uden is er daar één van.
Op 12 juni 1840 werden landarbeiders die in een turfwinning aan de rand van Uden, dichtbij Odiliapeel, aan het werk waren opgeschrikt door een luide knal. Met een grote vaart boorde de ruimtesteen zich voor de voeten van twee turfstekers met een snelheid van meer dan 200 kilometer per uur in de grond. Na wat omzwervingen is de meteoriet, met een samenstelling die slechts bij 22 andere meteorieten gevonden is, terechtgekomen in de verzameling van Het Noordbrabants Museum in Den Bosch.
De Meteoriet van Uden, bruikleen van Het Noordbrabants Museum. Foto: Willem Kuijpers
De Meteoriet van Uden - over meteorieten en hemelverschijnselen in de kunst
In de tentoonstelling De Meteoriet van Uden verken je meteoroïden, kometen en allerlei kunstwerken die geïnspireerd zijn op deze en andere hemelverschijnselen, als vallende sterren, donderstenen en vuurbollen. Al eeuwen lang, al voor de Romeinse tijd, koppelen volkeren grootse, goddelijke betekenissen aan deze verschijnselen. Dit breed spectrum aan kunst- en cultuurhistorie is in de vorm van talloze kunstwerken terug te zien in De Meteoriet van Uden. Van een ontwerptekening voor een groots glas-in-lood-venster in de Sint-Jan in Den Bosch tot middeleeuwse schilderijen over de aanbidding van de koningen met de Ster van Bethlehem.
De tentoonstelling is een samenwerking met Sterrenwacht Halley en wordt gesteund door Cultuurfonds Uden en Peka-Kroef, Odiliapeel. De tentoonstelling is te zien tot en met zondag 4 april 2021.
Vrouw bedreigd door de draak, Marius de Leeuw, 1962